Wiele osób zadaje sobie pytanie, co to jest budżet państwa. Warto nieco się rozpisać na ten temat. Słowo budżet pochodzi z języka łacińskiego, a następnie zostało przyjęte w języku angielskim i wielu innych językach. Nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, co to jest budżet państwa, na czym on tak naprawdę polega i jakie pełni funkcje. Tymczasem składają się na niego wszyscy obywatele, dlatego warto mieć o nim jakiekolwiek pojęcie.
Co to jest budżet?
Literatura określa wiele definicji dotyczących budżetu. W dużym skrócie można omówić budżet jako formę zestawienia szacunkowych dochodów oraz wydatków w oparciu o polityczny punkt widzenia. Budżet stanowi pewną formę planów na przyszłość, określa spodziewane wydatki i dochody i pozwala oszacować kondycję finansową państwa.
Zdolność do zarządzania wydatkami i dochodami państwa określana jest jako polityka budżetowa. Jej zadaniem jest doprowadzenie do odpowiedniej kondycji finansowej kraju i jego obywateli, a także zapewnienie rozwoju gospodarczego kraju.
Jeśli chodzi o Polskę, to za stworzenie budżetu państwa odpowiedzialny jest rząd, który budżet na kolejny rok musi przedstawić w terminie do 30 września roku poprzedzającego. Tworzenie ustawy budżetowej wymaga wielu ustaleń, pochłania mnóstwo czasu i zachodu. Decyzje, jakie podejmą poszczególne ministerstwa, jednoznacznie przekładają się na plan na przyszły rok.
Jakie funkcje pełni budżet państwa?
Budżet państwa przede wszystkim pełni funkcję edukacyjną. Określa ona wielkość środków przeznaczonych na poszczególne działalności. Budżet określa więc dotacje, które stanowią formę pomocy, a także inne formy wsparcia finansowego. Mowa tutaj o przejęciu zobowiązań, odroczeniu zwrotu podatku czy też innego typu dotacjach pośrednich. Budżet państwa pełni także funkcję stabilizacyjną, co oznacza, że jego zadaniem jest zmniejszenie bezrobocia, zapobieganie inflacji, a także utrzymanie stabilności budżetu. Warto także wspomnieć o funkcji redystrybucyjnej, która polega na tym, że państwo posiada wpływ na dystrybucję dochodów osobistych, co przekłada się na działanie sektora publicznego i prywatnego.
Funkcje budżetu państwa są bardzo ważne, ponieważ mają bezpośredni wpływ na stan gospodarczy kraju.
Jakie zasady dotyczą budżetu państwa?
Aby budżet był przygotowany w odpowiedni sposób, trzeba przy jego przygotowywaniu stosować odpowiednie zasady. Zasada zupełności oznacza przykładowo, że budżet obejmuje wszystkie przewidywane dochody i wydatki państwa, nie zaś wyłącznie wybrane pozycję. Zasada równowagi budżetowej głosi, że dochód państwa powinien być równy jego wydatkom – jest ona w praktyce nieosiągalna. Zasada, dzięki której każdy obywatel może zapoznać się z treścią budżetu to zasada jawności. Zasada jedności oznacza z kolei, że istnieje tylko jeden, jedyny budżet obejmujący dochody i wydatki państwa.
Podsumowując, warto wiedzieć, czym jest budżet kraju, ma on bowiem pierwszorzędne znaczenie dla tego, jak wygląda sytuacja gospodarcza państwa, jakie są dochody obywateli i ich możliwości finansowe.
